श्री विश्वकर्मा जयंती या विषयी माहिती मराठी | Sri Vishwakarma Jayanti Info in Marathi.
श्री विश्वकर्मा जयंती या विषयी माहिती मराठी | Sri Vishwakarma Jayanti Info in Marathi.
श्री विश्वकर्मा किंवा श्री विश्वकर्मन, एक कारागीर देवता (Craftsman Deity) आणि समकालीन हिंदू धर्मा तील देवतां चे दैवी शिल्पकार आहे. प्राचीन ग्रंथा मध्ये, कारागीर देवता (Craftsman Deity) त्वस्तार म्हणून ओळखली जात होती.
आणि "विश्वकर्मा (Vishwakarma)" हा शब्द मूळ तः कोणत्या ही शक्ति शाली देवते साठी एक विशेषण म्हणून वापरला जात असे. तथापि, प्राचीन काळा नंतर च्या अनेक परंपरां मध्ये, श्री विश्वकर्मा हे कारागीर देवाचे नाव बनले.
श्री विश्वकर्मा देवा ने सर्व देवांचे रथ आणि इंद्र देवा च्या वज्रा सह शस्त्रे तयार केली होते, असे पुराणा मध्ये लिखित आहे. श्री विश्वकर्मा सूर्य देव सूर्या शी त्यांची कन्या सम्ज्ञा यांच्या द्वारे संबंधित होते.
पौराणिक कथे नुसार, जेव्हा सूर्या च्या उर्जे मुळे, सम्ज्ञा ने घर सोडले, तेव्हा श्री विश्वकर्मा ने ऊर्जा कमी केली आणि तिचा वापर करून इतर विविध शस्त्रे तयार केली.
श्री विश्वकर्मा ने लंका, द्वारका, इंद्रप्रस्थ अशी विविध शहरे ही वसवली.
महाकाव्य रामायणा नुसार, 'वानर (वन-पुरुष किंवा माकड)' नाला हा श्री विश्वकर्मा चे पुत्र होत असं मानतात, जो रामा च्या अवतारा ला मदत करण्यासाठी निर्माण करण्यात आला होता.
श्री विश्वकर्मा किंवा श्री विश्वकर्मन हा शब्द मूळतः कोणत्या ही सर्वोच्च देवा साठी आणि इंद्र आणि सूर्याचा गुण धर्म म्हणून वापरला गेला.
श्री विश्वकर्मण हे नाव 'ऋग्वेद' च्या दहा व्या ग्रंथात पाच वेळा आढळते. प्राचीन ग्रंथ ऋग्वेदा मध्ये दोन स्तोत्रे श्री विश्वकर्मन यांना सर्व पाहणारा, डोळे, चेहरे, हात आणि पाय प्रत्येक बाजूला आणि पंख असलेले म्हणून ओळखतात.
ब्रह्मा, सृष्टीचा नंतर चा देव, जो चतुर्मुखी आणि चतुर्भुज आहे, या पैलूं मध्ये त्याच्या शी साम्य आहे.
श्री विश्वकर्मा यांना सर्व समृद्धी चे स्त्रोत, त्याच्या विचारां मध्ये वेगवान आणि द्रष्टा, पुजारी आणि भाषणाचा स्वामी म्हणून ओळखले जाते.
श्री विश्वकर्मा यांच्या विषयी साहित्य आणि दंतकथा | Literature and legends regarding Sri Vishwakarma in Marathi
श्री विश्वकर्मन किंवा श्री विश्वकर्मा हा शब्द मुळात सर्वोच्च देवा साठी, इंद्र आणि सूर्या चा गुण धर्म म्हणून वापरला गेला आहे.
श्री विश्वकर्मण हे नाव ऋग्वेदा च्या 10 व्या ग्रंथात पाच वेळा लिहिल्या गेल्या चे आढळले हे आपण वर चर्चिलेच आहे.
ऋग्वेदा मधील दोन स्तोत्रे श्री विश्वकर्मन यांना सर्व पाहणारे, डोळे, चेहरे, हात आणि पाय प्रत्येक बाजू ला आणि पंख असले ले म्हणून ओळखले जाते.
ब्रह्मा, सृष्टी चा नंतरचा देव, जो चतुर्मुखी आणि चतुर्भुज आहे, या पैलूं मध्ये त्याच्या शी साम्य आहे.
श्री विश्वकर्मा यांना सर्व समृद्धी चे स्त्रोत, त्यांच्या विचारां मध्ये वेग वान आणि द्रष्टा, पुजारी आणि भाषणा चा स्वामी म्हणून प्रस्तुत केले जाते.
ऋग्वेदा च्या काही भाग अनुसार, श्री विश्व कर्मा हे अंतिम वास्तवा चे अवतार होते, तर देवतां मध्ये अंतर्भूत असलेली अमूर्त सर्जन शील शक्ती (Creative Power), या विश्वातील सजीव आणि निर्जीव प्राणी होते.
हि पाचवी एकेश्वरवादी देव संकल्पना (fifth monotheistic God concept) मानली जाते. ते वास्तु विशारद आणि विश्वा चा दैवी अभियंता दोन्ही काळा च्या आगमना पूर्वी पासून आहे.
यात ऋग्वेद च्या नंतर च्या भागां तून विश्वा च्या उत्पत्ती संबंधी च्या रहस्यां चे समाधान कारक उत्तर शोधण्या चा प्रयत्न दिसून येतो.
ऋग्वेदा च्या या भागां मध्ये उपस्थित असलेल्या सृष्टी स्तोत्रां मध्ये देवां चा संग्रह आणि श्री विश्वकर्मा यांचे प्रमुख (इंद्र, वरुण, अग्नी, इ.) जगा ची निर्मिती करण्या च्या विरूद्ध वैयक्तिक निर्माता देवांचा उल्लेख आहे.
ऐतिहासिक वैदिक धर्मात, श्री विश्वकर्मा ची देवता निर्माण करणारी भूमिका त्वस्तार यांना दिली जाते.
वैदिक विश्वकर्मा ची ओळख त्वष्ट्र ऐवजी प्रजापती शी केली जाते. नंतर च्या पौराणिक कथां मध्ये, श्री विश्वकर्मन कधी - कधी "त्वष्ट " म्हणून हि ओळखला गेले आहे आणि ते एक कारागीर देवता आहे हे आपण आधीच वर बघतील आहे.
आयकॉनोग्राफी आणि फॉर्म | Iconography and forms in Marathi
श्री विश्वकर्मा ची 'प्रतिमाशास्त्र/ आयकॉनोग्राफी [Iconography]', हि एका प्रदेशा तून दुसर्‍या प्रदेशा मध्ये तीव्र पणे बदलते, जरी सर्वच त्याला सर्जनशील साधनां नी (creative tools) चित्रित करतात. सर्वात लोक प्रिय चित्रणात, त्याला चार हात असलेला वृद्ध आणि शहाणा माणूस म्हणून चित्रित केले आहे.
श्री विश्वकर्मा ची पांढरी दाढी आहे आणि श्री विश्वकर्मा यांच्या सोबत त्यांचे वहन, हम्सा (हंस किंवा हंस) आहे, जे विद्वान मानतात की, त्यांचा निर्माता देव ब्रह्मा यांच्या शी संबंध आहे.
सहसा, श्री विश्वकर्मा सिंहासना वर बसलेले असतात आणि श्री विश्वकर्मा यांचे पुत्र त्यांच्या जवळ उभे असतात. श्री विश्वकर्मा चे हे रूप प्रामुख्या ने भारता च्या पश्चिम आणि उत्तर- पश्चिम भागात आढळते.
वरील वृत्तांता च्या विरोधा भासी, भारता च्या पूर्वे कडील भागात विश्वकर्मा च्या मूर्ती, त्यांना एक तरुण मांसल पुरुष म्हणून दाखवतात.
त्यांच्या काळ्या मिशा आहेत आणि त्यांच्या सोबत त्यांचे मुलगे नाहीत. हत्ती हे त्यांचे वाहन आहे, जे इंद्र किंवा बृहस्पती शी त्याचा संबंध सूचित करते.
श्री विश्वकर्मा यांचे कुटुंब|Sri Vishwakarma Family in Marathi.
श्री विश्वकर्मा अनेक वेळा ब्रह्म देवा चे पुत्र असल्या चे हि सांगितले जाते, परंतु इतर अनेक ग्रंथां मध्ये ते वेगळे आहे.
निरुक्त आणि ब्राह्मणात, श्री विश्वकर्मा भुवना चा पुत्र असल्या चे सांगितले आहे. महा भारत आणि हरिवंशात, श्री विश्वकर्मा वसु प्रभास आणि योग -सिद्धा यांचे पुत्र आहे असे दर्शवलेले आहे.
पुराणात श्री विश्वकर्मा वास्तु चा पुत्र आहे. श्री विश्वकर्मा हे बार्हिष्मती, समझ आणि चित्रांगदा या तीन मुलींचे वडील आहेत.
इतर अन्य ग्रंथां मध्ये श्री विश्वकर्मा हे गृताची पती म्हणून मांडले आहेत. त्‍वस्‍ताराशी ओळख ल्‍यावर, श्री विश्वकर्मा हे विश्‍वरूप नावाच्या मुलाचे वडील असल्‍याचे वर्णन केले जाते.
श्री विश्वकर्मा पूजा | Shri Vishwakarma Puja in Marathi.
श्री विश्वकर्मा यांचा जन्म दिवस साजरा करणार्‍यां पैकी, तो दोन दिवस वेग वेगळ्या नावाने साजरा केला जातो:
श्री विश्वकर्मा पूजा. "विश्वकर्मा पूजा ", भारतात नेहमीच दरवर्षी 17 /18 सप्टेंबर रोजी साजरी केली जाते.
"ऋषी पंचमी दिनम " चा शब्दशः अर्थ आहे 'पाच ऋषींच्या एकतेचा दिवस.' हा दिवस साजरा करणार्‍यांचा असा विश्वास आहे की, श्री विश्वकर्म यांचा जन्म दिवस नश्वरां सारखा नसून केवळ एक स्मृती दिन होता.
ज्या मध्ये त्यांची पाच मुले (संख्या पाच ऋषी) एकत्र येऊन त्यांची एकता घोषित करतात आणि त्यांच्या महान वडिलां ची प्रार्थना करतात.
हा दिवस हिंदू कॅलेंडरच्या नियमां चे पालन करतो आणि दर वर्षी बदलतो. विश्व कर्मा समुदायातील पाच गट देखील सध्या त्यांच्या संरक्षक देवाच्या स्मरणार्थ हा एक शुभ दिवस म्हणून साजरा करतात.
अश्या प्रकारे श्री.विश्वक्रमा जयंत्री साजरी केली जाते.हे वरील प्रमाणे सांगितलं आहे.
➡️ मैत्री दिनाच्या हार्दिक शुभेच्छा संदेश व मराठी माहिती
.jpg)
