मूळव्याध कसा टाळावा मराठी माहिती| How to prevent hemorrhoids

नमस्कार मित्र आणि मैत्रिणींनो आज आपण मुळव्याध कसा टाळावा याबद्दल माहिती बघणार आहोत. मुळव्याध म्हणजे काय, मूळव्याधाची कारणे व लक्षणे काय आहत हे आपण सर्व खालीलप्रमाणे बघणार आहोत.

~~अनुक्रणीका toc~~

मुळव्याधा बद्दल सर्व माहिती मराठी|Full information about hemorrhoids

मुळव्याध म्हणजे काय:

गुदाशय आणि गुदद्वाराजवळ असलेला कोंब म्हणजे मूळव्याध. हे कोंब गुदद्वाराच्या आत किंवा त्याच्या बाजूनेही असू शकतात. हे कोंब म्हणजे मोठ्या झालेल्या रक्तवाहिन्या असतात.

मूळव्याध्याचे प्रकार मराठी |Type of hemorrhoids

मूळव्याधचे दोन प्रकार आहेत म्हणजे.

1.अंतर्गत मूळव्याध (Internal hemorrhoid)

गुदद्वाराच्या अगदी आत, गुदाशयाच्या सुरूवातीस उद्भवते

2.बाह्य मूळव्याध External Hemorrhoid

गुदद्वाराच्या उघडण्याच्या वेळी उद्भवतात आणि गुदद्वाराच्या बाहेर लटकतात

मूळव्याध होण्याची कारणे |causes of hemorrhoids

मुळव्याध कशाने होतो हे सांगन अवघड आहे. गुद्दद्ववारा जवळील रक्तवाहिन्यांमधील दाब जास्त वाढला की हा त्रास दिसून येतो.बहुतेक वेळा संडासला जास्त जोर गेल्यामुळे आणि थुंकण्यामुळे होतो.

वय 45 जास्त (Above 45 age )
जास्त वजन (obesity)
आहारार फायबर्स च प्रमाण कमी असणे (low fiber diet )
बसून जास्त काम (sedentary life)
सतत खोकला किंवा उलट्या (continue coughing and vomiting)
जास्त वजन उचलणे (heavy weigh lifting)
गर्भवस्था (during pregnancy)
अनुवाशिकत (heridetary)

मूळव्यादाची लक्षने | sing and symptoms of hemorrhoid

1.अंतर्गत मूळव्याधाचि लक्षने (Symptoms of Internal hemorrhoid)

अंतर्गत मूळव्याध गुदाशयाच्या आत असतात. आपण सहसा त्यांना पाहू किंवा अनुभवू शकत नाही आणि ते क्वचितच अस्वस्थता आणतात. परंतु मल पास करताना ताण किंवा चिडचिड होऊ शकते:

आतड्याच्या हालचाली दरम्यान वेदनारहित रक्तस्त्राव. तुम्हाला तुमच्या टॉयलेट टिश्यूवर किंवा टॉयलेटमध्ये कमी प्रमाणात चमकदार लाल रक्त दिसू शकते.

गुदद्वारातून बाहेर पडणारा मूळव्याध (उघडलेला किंवा पसरलेला मूळव्याध), ज्यामुळे वेदना आणि चिडचिड होते.

वेदनारहित रक्तस्त्राव- रंग, वेळ, प्रमाण.

पेरिअनल प्रुरिटस आणि चिडचिड.

अस्वस्थता.

तुरुंगात / गळा दाबून टाकल्यावर तीव्र वेदना.

2.बाह्य मूळव्याधाचि लक्षने (Symptoms of External Hemorrhoid)

हे तुमच्या गुदाभोवती त्वचेखाली असतात :

तुमच्या गुदद्वाराच्या प्रदेशात खाज सुटणे किंवा चिडचिड होणे

वेदना किंवा अस्वस्थता

तुमच्या गुदाभोवती सूज येणे

रक्तस्त्राव

गुंतागुंत (Complication)

मूळव्याधची गुंतागुंत दुर्मिळ आहे परंतु त्यात समाविष्ट आहे:

• अशक्तपणा: मूळव्याध पासून दीर्घकाळापर्यंत रक्त कमी झाल्यामुळे अॅनिमिया होऊ शकतो, ज्यामध्ये तुमच्या पेशींमध्ये ऑक्सिजन वाहून नेण्यासाठी तुमच्याकडे पुरेशा निरोगी लाल रक्तपेशी नाहीत.

• गुदमरलेले मूळव्याध: अंतर्गत मूळव्याधला रक्तपुरवठा खंडित झाल्यास, मूळव्याध "गळा दाबून टाकला जाऊ शकतो," ज्यामुळे तीव्र वेदना होऊ शकते.

• रक्ताची गुठळी: कधीकधी मूळव्याध (थ्रॉम्बोस्ड हेमोरायॉइड) मध्ये गठ्ठा तयार होऊ शकतो. जरी धोकादायक नसले तरी ते अत्यंत वेदनादायक असू शकते आणि काहीवेळा लान्स आणि निचरा करणे आवश्यक आहे.

मूळव्याध झाल्यास काय खाल्लं पाहिजे आणी काय टाळले पाहिजे.

हे घेतल पाहिजे:

1.दिवसात 2 ते 4 लिटर पाणी पिल पाहिजे (drink 2 to 4 liter water per day)

2.फळांचे जूस पिले पाहिजे (take fruit juse)

3.हिरव्या पालेभाज्या खाल्या पाहिजेत (take green vegetable in diet)

4.दुधाचे पदार्थ जसे की ताक पिल पाहिजे.

5.हर्बल टी घेतली पाहिजे (intake green tea)

6.ताजे फ्रुट खाल्ले पाहिजे (take fresh fruits)

7.तूप(ghee)

हे सर्व आपण मूळव्याध झाल्यावर घेतल तर चालते.

हे टाळल पाहिजे:

1.मसालेचे पदार्थ टाळावेत ( don't take spice food )

2.मांसाहारी अन्न खाऊ नये (not take non-veg in daly diet)

3.कॅफन,कॉफी टाळावीत (don't take cophi, caphen)

4.दारू पिऊ नये (don't take alcohol)

5.बेकारी प्रॉडक्ट खाऊ नये (prevent bekari products)

6.ऑइली अन्न टाळावेत (prevent oily food)

हे सर्व आपण टाळायला पाहिजे ,करण आपल्याला मूळव्याध होण्याच्या मागचे करण हेच आहे.आपण वेवस्तीत ते कायला पाहिजे ते खात नाही त्यामुळे आपल्याला मूळव्याधला समोरे जावं लागत.

मूळव्याधाची प्रतिबंध |How to prevent hemorrhoid.

मूळव्याध रोखण्याचा सर्वोत्तम मार्ग म्हणजे तुमचे मल मऊ ठेवणे, त्यामुळे ते सहज निघून जातात. मूळव्याध टाळण्यासाठी आणि मूळव्याधची लक्षणे कमी करण्यासाठी, या टिपांचे अनुसरण करा:

1.जास्त फायबर असलेले पदार्थ खा. अधिक फळे, भाज्या आणि संपूर्ण धान्य खा. असे केल्याने मल मऊ होतो आणि त्याचे प्रमाण वाढते, ज्यामुळे तुम्हाला मूळव्याध होऊ शकणारा ताण टाळण्यास मदत होईल. गॅसची समस्या टाळण्यासाठी हळूहळू तुमच्या आहारात फायबरचा समावेश करा.

2.भरपूर द्रव प्या:

मल मऊ ठेवण्यासाठी दररोज सहा ते आठ ग्लास पाणी आणि इतर द्रव (अल्कोहोल नाही) प्या.

3.फायबर सप्लिमेंट्सचा विचार करा:

बहुतेक लोकांना त्यांच्या आहारात दररोज 20 ते 30 ग्रॅम फायबरची शिफारस केलेली रक्कम मिळत नाही. अभ्यासातून असे दिसून आले आहे की, psyllium (Metamucil) किंवा methylcellulose (Citrucel) सारख्या ओव्हर-द-काउंटर फायबर सप्लिमेंट्स, मूळव्याध पासून संपूर्ण लक्षणे आणि रक्तस्त्राव सुधारतात.

4.तुम्ही फायबर सप्लिमेंट्स वापरत असल्यास, दररोज किमान आठ ग्लास पाणी किंवा इतर द्रव पिण्याची खात्री करा. अन्यथा, सप्लिमेंट्समुळे बद्धकोष्ठता वाढू शकते किंवा वाढू शकते.

5.ताणू नका:

स्टूल पास करण्याचा प्रयत्न करताना तुमचा श्वास रोखून धरल्याने खालच्या गुदाशयातील नसांमध्ये जास्त दाब निर्माण होतो.

6.तुम्हाला तीव्र इच्छा जाणवताच जा:

वाट पाहिली तर आतड्याची हालचाल आणि तीव्र इच्छा पास करणेनिघून जाते, तुमचे स्टूल कोरडे होऊ शकते आणि पास करणे कठीण

मुळव्यादाचे निदान | Diagnosis of hemorrhoid.

1.गुदाशय तपासणी(Rectal examination)

-व्हिज्युअल तपासणी(visual examination)

-डिजिटल तपासणी(Digital examination)

2.चाचण्या (Test)

-स्टूल ग्वायाक (FOBT)

-सिग्मॉइडोस्कोपी(Sigmoidoscopy)

-अॅनोस्कोपी(Anaoscopy)

-प्रोक्टोस्कोपी(Proctoscopy)

-एंडोस्कोपिक प्रतिमा(Endoscopic Image)

मूळव्याधचे उपचार | Treatment of hemorrhoid.

साध्या आश्वासन ऑपरेटिव्ह hemorrhoidectomy पासून बदलते. उपचारांचे तीन श्रेणींमध्ये वर्गीकरण केले आहे:

1) आहार आणि जीवनशैलीत बदल.

2) गैर ऑपरेटिव्ह / कार्यालयीन प्रक्रिया.

3) ऑपरेटिव्ह hemorrhoidectomy.

आहार आणि जीवनशैलीतील बदल:

या उपचाराचे मुख्य उद्दिष्ट स्टूलवरील ताण कमी करणे हे आहे. आहारात द्रव आणि फायबर वाढवून, व्यायामाची शिफारस करून आणि कदाचित सायलियम सारख्या आहारात फायबर एजंट्स समाविष्ट करून साध्य केले. आवश्यक असल्यास, स्टूल सॉफ्टनर जोडले जाऊ शकतात. "तुम्ही लायब्ररीत शौच करत नाही म्हणून तुम्ही बाथरूममध्ये वाचू नये".

-हायड्रोकोर्टिसोन असलेली ओटीसी क्रीम किंवा सपोसिटरी लावा.

-गुदद्वाराचे क्षेत्र स्वच्छ ठेवा.

-उबदार आंघोळीत भिजवा

-आइस पॅक लावा

-प्रोलॅप्स झाल्यास, हळूवारपणे गुदद्वाराच्या कालव्यात ढकलून घ्या, कोमट पाण्याने सिट्झ बाथ वापरा, कोरड्या टॉयलेट पेपरऐवजी ओले टॉयलेट किंवा ओले टॉयलेट पेपर वापरा.

इन्फ्रारेड कोग्युलेशन

- इन्फ्रारेड रेडिएशन तयार करते जे ऊतक प्रथिने जमा करते आणि पेशींमधून पाण्याचे बाष्पीभवन करते. ग्रेड I आणि लहान ग्रेड II मूळव्याध मध्ये सर्वात फायदेशीर.

Sclerotherapy:

रक्तवहिन्या कमी करण्यासाठी आणि फायब्रोसिस वाढवण्यासाठी उप श्लेष्मल त्वचा मध्ये चिडचिड करणाऱ्या पदार्थाचे इंजेक्शन. इंजेक्शन देणारे एजंट पारंपारिकपणे तेल, सोडियम मॉर्ह्युएट किंवा क्विनाइन युरियामध्ये फिनॉल असतात.

-मॅन्युअल गुदद्वारासंबंधीचा विस्तार प्रथम भगवान यांनी वर्णन केले होते.गुदद्वारासंबंधीचा कालव्याचा शिखर गोठवल्याने रक्तवहिन्या आणि गुदद्वाराच्या चकत्यांमधील फायब्रोसिस कमी होऊ शकते या विश्वासाने भूतकाळात क्रायोथेरपी वापरली जात होती.

मूळव्याधांवर सर्जिकल उपचार (surgical treatment of hemorrhoid)

हेमोरायडेक्टॉमी त्रिकोणी आकाराचा मूळव्याध अंतर्निहित स्फिंक्टर स्नायूपर्यंत काढला जातो. जखम बंद केली जाऊ शकते किंवा उघडी ठेवली जाऊ शकते स्टॅपल्ड हेमोरायडेक्टॉमी हे स्टँडर्ड हेमोरायडेक्टॉमीला पर्याय म्हणून विकसित केले गेले आहे.

हे पण वाचा⤵️

➡️मलेरिया संसर्गजन्य रोग मराठी माहिती

➡️डांग्या खोकल्या मराठी माहिती

➡️सर्दिचे लक्षने आणी घरगुती उपाय पूर्ण माहिती

➡️ राम नवमी मराठी माहिती,निबंध

➡️ डॉ.बाबासाहेबा आंबेडकर जयंती मराठी भाषण

➡️ श्री विश्वकर्मा जयंती मराठी माहिती

➡️ नेताजी सुभाषचंद्र बोस भाषण निबंध मराठी

➡️ जन्माष्टमी ची मराठी माहिती व कृष्णाचा पाळणा

➡️ मैत्री दिनाच्या हार्दिक शुभेच्छा संदेश व मराठी माहिती

➡️ शिक्षक दिनाची माहिती निबंध इतिहास

➡️ बैल पोळा कविता निबंध सजावट